Η Κύπρος υποστηρίζει την υποθαλάσσια καλωδιακή σύνδεση πολλών δισεκατομμυρίων «Great Sea Interconnector».

(Φωτογραφία αρχείου: Nexans)

Η Κύπρος θα υποστηρίξει ένα καλώδιο ηλεκτρικής μετάδοσης πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ που θα συνδέει τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας της Ευρώπης με τη Μέση Ανατολή, δήλωσε πηγή προσκείμενη στο θέμα την Τρίτη.

Το λεγόμενο Great Sea Interconnector (GSI) επιδιώκει να συνδέσει τα δίκτυα μεταφοράς της Ελλάδας μέσω Κρήτης, Κύπρου και τελικά Ισραήλ σε ένα έργο κόστους 2,4 δισεκατομμυρίων ευρώ (2,7 δισεκατομμύρια δολάρια). Όσον αφορά την Κύπρο, το καλώδιο υπολογίζεται στα 1,9 δισ. ευρώ.

Η κυβέρνηση αποφάσισε να στηρίξει το έργο σε συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την Τρίτη, είπε η πηγή, η οποία μίλησε υπό τον όρο της ανωνυμίας. Το επίπεδο συμμετοχής της Κύπρου ήταν ασαφές με την πηγή να λέει ότι θα αποφασιστεί αργότερα.

Ο Γιώργος Παπαναστασίου, υπουργός Ενέργειας της Κύπρου, επρόκειτο να κάνει δηλώσεις αργότερα την Τρίτη, σύμφωνα με ανακοίνωση της Κυπριακής Προεδρίας.

Με την ολοκλήρωσή του, θα είναι ο μεγαλύτερος, στα 1.240 km, και ο βαθύτερος, στα 3.000 μέτρα, διασύνδεση συνεχούς ρεύματος υψηλής τάσης (HVDC) στον κόσμο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δηλώσει ότι είναι πρόθυμη να χρηματοδοτήσει μέρος του, το οποίο, προς το παρόν, έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί γύρω στο 2030.

Το φιλόδοξο έργο αγγίζει ένα περίπλοκο συνονθύλευμα αλληλοεπικαλυπτόμενων διεκδικήσεων δικαιοδοσίας μεταξύ Ελλάδας, Κύπρου και της περιφερειακής ανταγωνιστικής Τουρκίας στη Μεσόγειο.

Η Κύπρος είχε αναζητήσει σαφήνεια σχετικά με το τι θα πλήρωνε για το έργο και τι θα συνέβαινε εάν προέκυπταν «γεωπολιτικοί κίνδυνοι» - η πιθανή αντίθεση της Τουρκίας - που οδηγούσαν σε καθυστερήσεις και πιθανά πρόσθετα κόστη.

«Μιλάμε για διεθνή ύδατα, επομένως από αυτή την άποψη επιτρέπεται στις χώρες να τοποθετούν σωλήνες και καλώδια και ούτω καθεξής», δήλωσε ο Χάρης Τζιμήτρας, ακαδημαϊκός και διευθυντής του Κέντρου PRIO Κύπρου και ο οποίος έχει ερευνήσει εκτενώς το θέμα.

«Αλλά υπάρχουν ορισμένες περιοχές που η Τουρκία διεκδικεί ως δική της υφαλοκρηπίδα και, όντας έτσι, το επιχείρημα της Τουρκίας είναι ότι απαιτείται προηγούμενη συναίνεση», είπε.

Αν και αυτός ο ισχυρισμός - της προηγούμενης συναίνεσης - θα ήταν «δύσκολο να υποστηριχθεί στη διεθνή έννομη τάξη», η Τουρκία δεν ακολουθούσε αυτόν τον δρόμο, είπε ο Τζιμήτρας.

"Κατά τη γνώμη μου, οι ενδιαφερόμενες χώρες συχνά επικεντρώνονται λιγότερο σε νομικές διαδικασίες· όλα φαίνεται να συνοψίζονται σε πολιτικά μέτρα και σε στρατιωτική τοποθέτηση ισχύος", είπε ο Τζιμήτρας.

Η Τουρκία είχε στείλει ναυτικά μέσα τον Ιούνιο για να επισκιάσει ένα πλοίο που εκτελούσε εργασίες έρευνας σχετικά με τα καλώδια κοντά σε ένα ελληνικό νησί και κατά καιρούς παρεμπόδισε πλοία που επιφορτίστηκαν με έρευνες φυσικού αερίου στην ανοικτή θάλασσα της Κύπρου.

(Reuters - Αναφορά Michele Kambas· Επιμέλεια Sonali Paul/Keith Weir)